Кога животот во црквените заедници тече без значителни прекини, кога особено нема некакви забележителни и значителни промени, тога широките маси мислат дека постоечките форми во црквата се стабилни и неповредени. Вообичаената канонска свест во оваа епоха произлегуваод самите форми на црквениот живот, т.е. се што ги реглектира овие форми се сметаат за канонски и се што е девијантно се смета за прекршување на самите канони. Основата на ваквата осуда лежи во цврстата доверба дека црквената структура постојано се повинува на каноните и постојано е регулирана од нив. Неоспорната способност на ваквата какнонска свест е во заклучокот дека ако не ги решава сите канонски проблем тогаш таа ги убива. Не се соочуваат очигледните канонски проблем бидејќи конфликтот меѓу каноните и животот на Црквата останува нејасен. Од друга страна ваквото блажено постоење завршува кога рамниот и мирниот тек на црковниот живот е нарушен и кога самите форми на црковниот живот почнуваат да се менуваат. Сите прекини и промени во црковниот живот, особено еволуцијата на новите форми, бараат канонска проценка. Вообичаената канонска свест е беспомошна бидејќи и таа самата е потресена и ги загубила своите цврсти основи кои претходно ги имала. Во вакви времиња на промени, некои од нив се случуваат токму во канонската свест: каноните се признаени како основа и највисок критериум како сретства за решавање на канонски проблеми во проценката на старите и новите форми на црковниот живот. Прифатената формула: “дека се што коресподнира со вековните форми на црковниот живот” е заменето со “се што кореспондира со каноните е канонско”. Новата формула бара повнимателно проучување и познавање на канонскиот материјал отколку во минатото. Подоброто познавање на каноните покажува дека не е се толку едноставно. Станува евидентно дека каноните секогаш не се конечните критериуми и дека на нив им треба повисок критериум. Како резултат на ова, не само што постои неспособност во постоење на вообичаената канонска свест за да се справи со канонските проблем, туку има тотална несигурност во самата свест.
Оваа несигурност во канонската свест е една причина во многуте тешкотии во сегашниот црковен живот. Со време овие тешкотии ќе бидат совладани особено ако условите на нашиот живот се променат како резултат на чисти црковни прашања и други работи кои не се поврзани со црквата. Од друга страна ми се чини дека ние треба да се подготвиме за совладување на овие потешкотии со воспоставување на точна основа на канонската свест и да поправиме се што се однесува до каноните врз основа на таа свест.
Со цел да се решат канонските проблеми познавањето на канонскиот материал е недоволно како и способноста да се примени ова познавање на овој или оној канон во одредени случаи. Човек треба да го знае значењето на “канонско” и “неканонско”, т.е. мора да има поширок и повисок критериум кој ќе биде надлежен над индивидуални канонски проблеми и преку кој самите канони и надворешните форми на црковниот живот може да се проценат.
Овој критериум може да се манифестира само со точна канонска свест, нешто што не призлегува од привремени променливи работи, туку од работи кои се непроменливи, трајни и вечни. На ваков начин прашањето за точна кнонска свест доаѓа на цврста основа врз која таа треба постојано да се потпира.
Дали е можно е да се бара основата за поправање на канонската свест исклучиво од формите на црковниот живот развиен низ историјата како што вообичаената канонска свест е склона да направи? Со други зборови, може ли формите на црковниот живот да се сметаат за непроменливи? Ова прашање може да се парафразира на друг начин: дали историски еволуираните форми на црковниот живот се единствените можни? Дали не е возможно, во екстремен случај, да се замислат други форми на црковниот живот како резултат на други историски околности од оние што во моментот постојат? Ако се завртиме кон историјата тогаш се чини дека одговорот е потврден. Во реалноста, историските можности се различни; историскиот развој можел да оди во друг правец и црковниот живот не секогаш го рефлектира она што било основа во првите христијански заедници, но била предмет на значителни промени од тие почетоци и увод за новите. За да се види ова потребно е да се направи споредба со структурата на христијанските заедници во првиот век не само во нашиот црковен живот туку и со структурата на црквата во четвртиот и петиот век или црковната структура во вториот век со мали независни заедници, со црковниот ред за време на формирањето на териториите на Патријаршиите или конечно со формирањето на Александриската црква во третиот век со формите во најблиските соседи: Антиохиската, Ерусалимската и Ефеската. Дури и во времето кога основите на црквовната организација го видоа својот краен развој, сепак може да се најдат примери на радикални промени: составот на советите во предхристијанскиот период и во подоцнежните периоди; оцртувањето на власта на епископот, значењето на положувањето и друго. Не би било коректно да се каже дека римската заедница во првиот век ги содржела во себе сите атрибути на иден “католицисам”. Како резултат на бројни други историски услови, историјата наЗападната црква можела да има различен развој, можела да има помала разлика во својата структура од Источната црква, но исто така и Источната црква можела да добие повеќе карактеристики од “католицизмот”. Сепак црковната структура не е само под влијание на различните форми на историските услови туку и црковни, политички, социјални, културни. Канонската структура е само надворешниот израз на догматското учење за Црквата. Ова учење е дека непроменливо, безвремено јадро мора да биде како основа на целата црковна структура. Надвор од тоа јадро, зависно од различните услови, разликите во културата, се развива растението со различни надворешни варијации. Но без разлика колку се различни овие варијации, одредено семе може да биде резултат на одредено развивање. Канонската структура на црквата може да биде различна и оваа различност е легитимна па дури и потребна се додека не нанесува штета на суштината на Црквата.Во различни историски епохи, суштината на Црквата може да има различни изразувања доколку таа бара покомплетна реализација под дадени историски околности. Ова е важен услов за секоја точна форма на црковниот живот-поцелосно да се сфати суштината на самата црква во историските околности-но во исто време ова се границите преку кои промените неможат да преминат. Може да се признае дека историскиот процесс на црковниот живот можел да има друг пат и дека црковната структура можела да се адаптира на различни начини од постоечките, но под услови дека овие варијации не ја искривуваат суштината на Црквата. Протестанството било добро во желбите да се смени структурата на Католичката Црква во средниот век, но тој самиот се претвори во тотална тиранија бидејќи испаднаа од догматското учење за Црквата. Нивната црковна структура нема свое јадро бидејќи се основа надвор од Црквата и со тоа промените кои беа дозволени ги пречекорија границите и постанаа искривување. Секоја форма на црковниот живот е легитимна и прифатлива се додека се заснова на точно догматско учење. Така католичката структура не би повикала на значителни промени од нашиот дел само ако разликите во догматското учење за Црквата можеле да се исправат. Од друга страна сосема е разбирливо дека Католичката Црква би сакала да ја прифати целосно структурата на Источната Црква само ако Православието би го прифатила учењето за власта на Папата, а во суштина тоа е католичкото учење за Црквата.
Догматското учење за Црквата, како и сите догма, не е само теориска вистина: тоа мора да најде своја рефлексија и реализација во животот. Оваа реализација на догматското учење за Црквата е канонската структура но реализацијата секогаш неможе да биде комплетна. Ниту една форма на црковниот живот неможе адекватно да ја изрази исполнетоста на догматското учење и е само релативен пристап кон учењето под одредена историска ситуација. Значи неможе да се зборува за апсолутизам на било каква форма на црковен живот бидејќи ваквиот апсолутизам би изразил вовед на релативни емпириски форми на ниво на апсолутна вистина. Од друга страна историските форми не се сосема идентични: тие се секогаш обид поцелосно да се изрази природата на Црквата или пак некои од нејзините аспекти. Различни историски форми, внатрешно, во нивната длабочина се поврзани една со друга во основите на догнаматското учење. Затоа било каква промена мора да биде одговор не само на менувањето на историските услови и потребата да се адаптираат, но во исто време борба за покомплетно и адекватно изразување на природата на Црквата под новите историски околности. Ова се значи дека секоја ваква промена станува легитимна и оправдана кога новата форма на црковниот живот ќе даде поисполнет израз на вечната догматска вистина за Црквата отколку претходната форма. Ние сме слободни да менуваме и креираме историски форми на црковниот живот но секогаш не сме во право кога го правиме тоа. За овој проблем, како и за целото Православие, имаме комбинација на конзерватизам и лојалност кон традицијата со најголема слобода и храброст.
Канонската свест неможе да ја има свијата основна силна поента во историски еволуираните форми поради нивната релативност и нестабилност. Ако таа се обиде да биде зависна од нив тогаш тоа ќе резултира со неточен однос со историските форми и со искривување на самата канонска свест. Вечната динамика на црковниот живот е заменет со еден кој е статичен: апсолутно потчинување на релативното. Општото правило станува ефективно каде секој обид на апсолутна потврда на емпириски релативизам резултира во она што е апсолутно и навистина непроменливото станува релативно. Канонската свест станува кочница која се обидува да го задржи црковниот живот на едно место, ги гуши сите нови струи на животот, не само оние кои се непожелни туку дури и здравите. Се разбира дека е можно да се попречи и да се спротивстави на историскиот процес, но историјата неможе да се одложи или стопира. Различната историска епоха мора природно да ја прифати формата на црковниот живот како основа за канонска свест. Како последица, неможе да постои само една едиствена канонска свест и секој период има своја канонска свест и затоа нема само еден критериум туку има одреден број. Отсуството на една единствена канонска свест ја раскинува историјата на црквата и го нарушува единството на самата Црква.
Ако некој неможе да ги најде изворите за точната канонска свест во историското манифестирање на црковниот живот тогаш можеби е можно да се најдат во самите канони, во црковното законодавство, односно да се смета дека нешто е канонско ако кореспондира со каноните. Не би сакал да зборувам за самиот проблем на интерлацијата на правната свест и правните норми, но само би сакал да истакнам една околност: со цел канонската свест да може навистина да има основа во канонските норми, важно е овие норми да го опфаќаат целиот канонски живот во Црквата и нејзиниот ред како што е на пример еврејското законодавство кое го опфаќа и регулира животот на еврејскиот народ. Евррејската правна свест на Стариот завет е класичен и можеби единствениот пример на правна свест која е целосно условена од постоечките норми. Ова е можно само заради тоа што нормите во Стариот Завет, барем во свеста на еврејскиот народ каде еднаш дадени за секогаш го имаат нивниот извор во вољата на Бога. Ако погледнеме во канонското законодавство ќе најдеме интересни карактеристики. Православната Црква никогаш немала до денес заеднички кодекс на црковниот закон кој би можел да се спореди со канонскиот закон на Католичката Црква. На никаков начин не сугерирам дека Православната Црква треба да го поправи својот недостаток. Секоја локална црква има свои локални карактеристики. Изворот на ваквите локални карактеристики се наоѓа во збирот на црковниот закон кој бил во склад со средовековната Византија. Во нив се содржат одлуките на црковните власти кои биле донесени во сосема различни историски епохи и во различни цркви, како и декрети на византиски императрори и бројни статути кои имаат чисто локален карактер.Формата во која овие кодекси на локалниот црковен закон што денеска постојат неможат целосно да служат како практични водичи и се во реалноста само од историски интерес. Денес црковната организација ги надрасна овие коденски. Значителниот дел на нивните норми неможат да се применат во денешните услови и биле менувани па дури и отфрлени во различни афтокефални Цркви. Заедно со овие кодекси афтокефалните Цркви ги објавуваат нивните сопствени канони правејки еден вид на локална компилација или пак како одвоени форми. Природно нема ниту надворешен ниту пак внатрешен договор меѓу сите овие норми кои го составуваат канонскиот закон на секоја локална Црква.
Во сите овие закони на локалните Цркви, можат да се издвојат неколку декрети кои се однесуваат на православната Црква во целосно. Има, во потесна смисла, канони кои се засноваат на одлуките на Вселенските совети, локалните совети и Црковните татковци кои биле прифатени од целата Црква. Овие акти биле собрани во специјална збирка од страна на Руската Црква наречена “Книга на правила”. Иако Црквата секогаш ги третирала овие прашања со особена почит тие сепак биле предмет на промени, додатоци и бришење од времето на нивното прогласување (од прилика во !Х и Х век) во подоцнежните години. Но само во екстремни случаи издавањето на нови декрети вклучувало правци за отфрлање на соодветниот претходен канон. Ова покажува едно од потешкотиите во примената на овие канони кои немаат аналогни примери во друга форма на правната наука. Во денешно време неможеме секогаш да ја имаме способноста да одредиме кои канони се ефективни, а кои не. Со ова може да се констатира со сигурност дека одредени канони веќе не се ефективни, на пример сите канони кои се однесуваат на примањето во Црквата на поединци од дамнешните ереси кои веке не постојат, како на пример Монтанисти, Новатисти, Фотинанци, Аријанци и други, и канони кои воделе институции што исчезнале од Црквата. Станува се потешко да се справи со каноните кои веке не се разгледуваат во врска со возраста на свештенството, забраната на преводот за презвитери и епископи, свикување на совети, судови, црковни казни и друго. Но колку што тие се помалку се разгледуваат, дали тоа значи дека треба да бидат игнорирани и дали Црковниот живот треба да се промени за овие канони повторно да бидат ефективни?
Очигледно е дека во состојбата на Црковното законодавство опишана претходно, дневниот ред на идниот Совет мора да го вклучи прашањето на кодификација на каноните. Вистина е дека немаме дефинитивна индикација што оваа кодификација може да биде. Сосема е можно дека моделот за компилација на општите правила за сите Православни Цркви, што ке биде “Цорпус Јурис Цанонис” за нив, може да биде она што е неодамна објавена од Католичката Црква. Компилацијата на ваквиот Кодекс е неверојатно да ги исполни потребите на Православната Црква, ниту пак тоа може да стане реалност. Општата Православна компилација на законите би била иновација што нема да го рефлектира духот на Православната Црква. Унификацијата на канонското законодавство претпоставува ваква состојба на униформираност на канонските структури, на црковниот живот во Афтокефалните Цркви која Православниот свет не ја сретнала особено од времето на падот на Византија. Надворешната административна униформираност на локалните цркви би била туѓа: таа би била спротивна на внатрешното единство, единството на Духот и Верата. Заедничката компилација на правила би ги нарушила особеностите на животот на локалните Цркви и малку би придонела на нивнато внатрешно, духовно единство. Но доколку идниот совет би требало да се обиде да создаде ваква компилација, тој би се соочил со проблеми кои не би можел да ги совлада. Како би можело да се изнајде согласност и да се комбинираат сите постоечки разлики во законодавството на локалните цркви во ова време кога сепаратизмот на индивидуалните локални Цркви ја достигнаа точката на беспреседан во историјата на Православието? Конечно, со какви средства овој преглед може да се направи мандаторски бидејки тоа би зависело не само од врховните црковни власти туку и од граѓанската власт во териториите во кои овие цркви се наоѓаат? Треба да се надеваме дека она што е разбрано тука е кодификација на каноните на минатите Вселенски и Локални Совети кои се признаваат како задолжителни и ефективни во сегашноста и кои се дополнети од оние кои се донесени од иден Совет.
Недостигот на комплетно внатрешно и надворешно единство не ја рефлектира најкарактеристичната одлика на канонската легислатива. Таквата одлика е неговата некомплетност. Во реалноста тоа има недостиг на на оние форми кои со аналогија на правната легислативе може да се однесува како “ фундаментална” Покомплетните канонски компилации во Источната и Западната Црква нема канони кои основаат општи и фундаментални принципи на Црковната организација. Овие компилации имаат канони кои ги регулираат оносите на епископите меѓу себе, односите на превзитерите, ѓаконите, но неможеме да најдеме канони кои го дефинираат самиот принцип на хиерархијата. Нема ниту едно правило кое ја повикува црквата да ги има сите три редови на свештенства. Основната организација на Христијанската заедница предводена од епископ не е најдена. Ова е особено евидентно кога се напоменува дека каноните мошне ја одредуваат администрацијата на Митрополијата. Истата недополнетост може да се најде кај другите канонски проблеми на пример со Црковниот правен проблем, како и светата тајна на Крштевањето, Евхаристијата и Бракот. Во учебниците на Канонскиот Законик овие делови се завршени со учењата кои се наоѓаат во Новиот Завет и во ракописите на Оците и учителите во Црквата. Апостолските канони и заповедите на самиот Господ Исус Христос ги даваат карактеристиките на канонските форми иако ниту еден Совет не донесе одлука кои од нив мора да се сметаат како норми. Ние толку сме навикнати на овие празнини што тие дури и не се забележуваат, но ако некој историчар се обиде да ја опише организацијата на Црквата исклучително врз основа на канонските форми, тој би наишол на одреден број насериозни грешки. Истата грешка е направена од оние кои се обидуваат да направат основа на канонската свест единствено врз основа на каноните. Ваквиот обид не е ништо друго туку илузија. Ако канонските норми зборуваат преку манифестирање на Црковниот живот, тоа може да се проценува или поправа врз основа на тие канонски норми. Но што може да се каже за нешто за кое дури ни канонските норми не предвидуваат? Ако само она кое кореспондира со каноните е канонско тогаш она што не кореспондира со нив е неканонско. Како што видовме нема индикации во каноните за најосновните и фундаменталните области на Црквената структура. Конечно ако целата канонско законодавство се земе како целина и основа на канонската свест, тогаш мора да се прифати дека секоја локална црква ја ужива својата сопствена канонска свест. Ова не само што ја намалува димензијата на сферата на канонската свест туку и можноста за било каква канонска проценка ако некоја локална црква исчезнува. Овој концепт не дозволува решение на канонските проблеми применлив на целата Православна Црква но дозволува секоја Афтокефална Црква самата за себе да ги решава овие проблем. Ова би го поткопала единството на православната свест која ги обединува сите локални цркви, дури и во отсуство на заеднички правни односи во едната Апостолска Црква. Тој сепаратизам и таа изолација на локалните цркви која доста евидентна во денешно време, може делумно да се објасни со оваа грешка во канонската свест.
Ако отсуството на единство и комплетност на канонските норми е пречка за прифаќање на овие норми како основа на канонската свест тогаш, од друга страна, овие карактеристики на канонската креативност не треба да биде виновник за овие недостатоци. Канонската легислативе никогаш немала задача да формира основни норм ии принципи на Црковната организација. Тие биле зададени еднаш и за секогаш во догматското учење за Црквата кое не само што ја предвидува канонската креативност туку и станува нејзина основа и предуслов. Канонската креативност во Црквата ја има задачата да го продолжи она што би го овозможило догматското учење за Црквата, да најде поточна и покомплетна реализација во даден историски услов на црковната организација ид а го заштитува црковниот живот од девијации и грешки. Содржината на догматското учење за Црквата ја одредува содржината на канонското законодавство. Различното учење за Црквата речиси секогаш би резултирала со различни канони бидејќи тие ја надокнадуваат активната сила во животот на Црквата. Основните принципи на учењето на Црквата не спаѓа во областа на канонскиот закон туку се дел од догмата. Ова им дава на канонските норми посебна карактеристика која се разликува од правцните норми и канонскиот закон ги дава овие карактеристики и прават од него особено единствен закон.
Обидите да се изведе заклучок за канонската свест надвор од постоечките историски форми на црковниот живот или надвор од самите канони се погрешни бидејќи ја игнорираат основата на црковниот живот и го прифаќаат во емпириски привремен аспект. Основата на точна канонска свест неможе да биде онаа која е променлива и привремена, која зависи од историскиот момент, таа не треба да зависи од историските услови и историските околности. Тоа значи дека основата на канонската свест може да се најде само во догматското учење на Црквата. Ваквата канонска свест е многу блиску до догматската свест и само се разликува во својата насока и цел. Таа е подвижна сила на црковната историја која има намера да го актуелизира комплетниот израз на догматското учење во секој даден момент, во својот канонски израз. Канонската свест останува непроменета меѓу променливите форми на црковниот живот и е единствена за сите времиња и станува универзална за сите Цркви бидејќи сите Православни Цркви признаваат едно догматско учење. Таа самата има точен и вистински критериум не само за решавањето на индивидуални канонски проблем туку и за проценување на канонските форм ии за проценката на карактеристиките на самите канони.
Денес прашањето на карактеристиките на каноните, односно дали тие се предмет на промена или дали тие остануваат апсолутно непроменливи е од особено практично значење. Овој проблем не е но ви повеќе пати се повторува од самиот живот. Советот во Труло го реши ова со непроменливост на каноните. Од друга страна, канонската креативност беше факт низ своето постоење и дури декретите на империјалната власт ги укина чисто црковните акти. Колку малку империјалната власт се чувствувала ограничена може да се види и во мислењата на правници во времето на Мануел Комненус, што неговите царски декреа ги заменувале не само Јустинианскиот Код туку и збир на канони. Вистина е дека овие гледишта не најдоа официјално одобрение и беа целосно заборавени со падот на Византија, но одлуката на Советот на Трулан покажа поголемо прифаќање. Денес не е тешко да се најде, ако не во литературата тогаш во различни црковни кругови, осудувања за каноните околу нивната обврска и непроменливост со догматски формулации. Непотребно е да се истакне дека ваквото гледиште може да биде донесено не само од теолошкото погрешно разбирање, туку и од целосно нивно непознавање. Да се инсистира на апсолутна непроменливост на каноните е рамно на признавањето дека не само нашата генерација, туку и претходните, биле надвор од Црквата. Доволно е да се истакне деветиот Апостолски канон кој наредува исклучување на сите мирјани (како и осмиот за свештенството) кои “ не остануваат на молитвите ин а Евхаристијата до крај”. Ако сите канони се непроменливи, тогаш тие сите се и остануваат на сила. Ваквото учење не ја зема во предвид состојбата на црковното законодавство опишано претходно.
Теолошкото погрешно разбирање се состои во тоа што ова мислење не го зема во предвид апсолутно непроменливата карактеристика на догмите која не е условена од тоа дали тие се усвоени од Советите или прифатени од црквите, туку дека тие се израз на апсолутна вистина.Ниваната формулација од страна на Советите и нивното прифаќање од црквите не е ништо друго туку само цврст доказ за нивната вистина. Догмите не изразуваат што е привремено туку она што е вечно, но инцидентно, исто како и каноните, треба да се усогласат со привремените форми на црковниот живот иако овие форми може да се сметаат за непроменливи во границите на емпириското постоење.
Канонското учење неможе да го прифати ова гледиште за каноните. Од една страна може да се најде во Православната, а особено во Католичката канонска литература, друго гледиште кое ги дефинира како непроменливи оние канони кои се засновани на Божествениот закон. Сите оние норми кои произлегуваат од јасно изразена Божествена воља што се во Светото Писмо или Традицијата имаат непроменлива и апсолутна карактеристика; сите други норми се поврзани со областа на човечкиот закон и се подложни на промени. Се разбира верникот неможе знаејќи да ја повредува апсолутната карактеристика на Божјите заповеди, но се чини дека разликата меѓу Божјиот закон и човечкиот закон е многу повеќе од сигурна. Во пракса повеќето од аргументите искажани околу прашањето за карактеристиките на тој или друг декрет, можат да се припишат на Божествениот или човечкиот закон. Нормите потврдени во Евангелието се неоспорни, но што се однесува до нормите најдени во Посланијата, човек секогаш неможе да биде категоричен. Свети апостол Павле во одредени случаи јасно го укажува изворот на неговите правила, а во други случаи нема толку јасни индикации. Тешко е кога ќе се открие дека учењето за непроменливата карактеристика на нормите, заснована на Божествениот закон во оние случаи кога некои од нив биле предмет на промени во животот на Црквата. Дури и Христовите заповеди, ако им се даде канонско значење, претпоставуваат привремена карактеристика, односно, тие се сметаат задолжителни за одредени епохи, а за други епохи не се задолжителни (на пример оние кои се однесуваат на поништување на брак и основите за тоа). Црковната структура на Коринтската заедница опишана од апостол Павле постоела неколку децении. Нема потреба да се даваат многу примери бидејќи видовме повеќе од еднаш како апсолутизацијата привременото води кон релативизирање на вечното.
Само преку точната канонска свест може да се најде точниот однос кон каноните. Ниту еден од Христовите заповеди неноси карактеристика на позитивна норма. Тие сите се непроменливи, вечни, сите се однесуваат на областа на догматското учење за Црквата, бракот, кршевањето и т.н. Христос не воспоставил канонска структура за Неговата Црква, ниту пак дал канонски норми. “…Кој ме поставил Мене судија или делител над вас?” (Лк. 12:14) Од времето на апостолате силата која го создава законот, без исклучок, беше најдена во Црквата. Правото да се врзи и ослободи, потестас цлавиум (моќта на клучевите) е вклучено во правото да се основаат канонски норми. Затоа неможе да се зборува за поделба на каноните на оние засновани на Божествениот закон и други засновани на човечкиот закон. Тие сите произлегуваат од правото, дадено на црковната власт, да донесува директиви кои ќе го регулираат редот во Црквата. Од големо значење е тоа што овие директиви, кои Црквата може и мора да ги даде, не ја одредуваат организацијата на Црквата како што видовме, туку се со цел да изразат покомплетна и поточна реализација на овие основи во секоја дадена историска епоха. Тие се привремени но не во смисла дека дел од нив се повикани на постоење од чисто надворешни причини, но да бидат дел од она што во Црквата е привремено. Како привремени директиви, каноните се променливи, дури и во случај кога тие директно се однесуваат на една или друга изјава на апостолите, па дури и на Господ Исус Христос. Се разбира самите овие изјави се апсолутни и непроменливи, но тие не припаѓаат на каноните туку само покажуваат дека црковната власт, издавајќи одлуки, смета дека е важно директивите да имаат догматска основа. Петиот апостолски канон бара отстранување на презвитер или епископ кој ја изведува тајната на кршевањето со едно потопување бидејќи самиот Христос заповедал: “Одете и учете ги сите народи, крштевајте ги во името на Отецот и Синот и Светиот Дух”. Цркавата може да го смени ова, својот канонски декрет, зголемувајќи ја или намалувајќи ја казната, но тоа решение нема да се потчини на зборовите на Господ. Ова не припаѓа на канонска норма туку на догматското учење за Тајната на Кршетањето, во кое овој декрет е интерпретација.
Често постојат чудни точки на пристап на Православното учење со Протестанизмот но тие навистина се само погледи преку кои почнува суштинската поделба. Принципот на променливост на сите канонски акти во Протестанизмот произлегува од сосема различните почетоци отколку Православието. Кај нас, зад променливоста на каноните стои канонска свест или во краен случај догматското учење на Црквата. Секој Канонски декрет се однесува на толкувањето на апсолутната вистина која лежи како основа на канонската свест. Ако ова толкување може или мора да се промени тогаш вистината која се наоѓа во основата останува засекогаш непроменета. Различни историски периоди, различни духовни развои, може да бараат промена или отповикување на само на надворешната покривка на вистината, но тие неможат да ја сменат самата вистина. Како и во учењето за структурата на Црквата и прашањето за менливоста на каноните, Протестанизмот ја превиде оваа вистина.
Ако каноните можат да се менуваат незначи дека тие мора да се менуваат или дека можат да се менуваат поради личен ќеф на секој црковен член или на цела црковна заедница. Канонската креативност на Православната Црква во својата исполнетост, и покрај овој или оној детал, е искуство на многугодишна црковна свест, од обидот да се реализира учењето на Црквата во различни историски епохи. Ние го продолжуваме она што не било започнато од нас иако ние сме некако наклонети да мислиме дека историјата почнала со нас. Затоа нашите активности се комбинација на традиција и креативност, а традицијата е потпора на нашата креативност и гаранција дека нашата креативност нема да заврши со нас. Ништо помалку е фактот дека целата човечка креативност е начин на деструкција на минатото, минато кое престана да биде креативна традиција и се претвори во инерција и стагнација попречувајќи ја креативноста. Ние можеме и мораме да ги менуваме црковните декрети но само кога тие веќе престануваат да бидат канони, кога веќе неможат да ја спроведат својата цел-да ги насочуваат црковните фоми кон поцелосна и подобра реализација на учењето на Црквата, односно кога тие веќе престануваат да бидат оние декрети преку кои канонската свест може да се изрази. Има времиња кога канонската вистина е на страната на оние кои прекршуваат еден или друг канон, а не на страната на оние кои се повинуваат на нив и бараат согласност. Мора да ја докажеме вистинитоста на ваквата парадоксалност од искуство и овој парадокс е во опасност од конфликтот на канонската свест како креативен принцип и како највисок критериум и канонската свест како слепо потчинување на законот. Длабок и трагичен конфликт на двата типа на канонска свест од кои само едниот вечно излегува како креативен момент а другиот како инертна и фосилизирана форма на црковниот живот.
Одредувањето на каноните како црковен рецепт е со цел да се промовира, поситивно или нехативно, дека црковниот живот поблиску ќе го реализира догматското учење. Колку што поблиску црковните норми приоѓаат на догматското учење, поголем е нивниот пристап кон поседување на непроменливост, но оваа непроменливост не се наоѓа во каноните туку во догматското учење кое тие го изразуваат. Затоа ние веруваме дека одредени канонски декрети на Советите ќе ја сочуваат нивната сила до крајот на сите времиња и за нас тие се свети како и догмите кои тие ги изразуваат.
Во преминот на времето канонската свест секогаш останува една, секогаш иста. Преку своето единство, различните форми на црковниот живот не се гледаат како посебни момент во историјата, туку се поврзани во еден недопрен процесс, обединувајќи ја првата структура на Црквата, харизматичната структура, со основата на нашата црковна организација. Таа бара од нас да не гледаме наназад туку во сегашноста и иднината. Во животот на Апостолската Црква она што било вредно не било форма на тој живот и само преку оваа форма на црковниот живот речиси сосема, како исклучителна слика, се реализира догматското учење на Црквата. Ако требаше да ја преместуваме механички оваа структура во нашиот живот, ќе го исполневме идеалот на црковниот живот помалку отколку под сегашните услови. Можеме само да се надеваме дека нашата канонска свест ја достигнува бистрината што ја имало во апостолките времиња. Колку повеќе ја изразуваме догматската вистина вон ашиот црковен живот толку сме поблиску до апостолските времиња, иако според надворешната структура ние би отишле многу подалеку од тоа.
Канонската свест бара од нас постојана креативност на црковниот живот, но не само креативност туку и нови форми ако е потребно, но креативно вложување за постарите форми, односно тие да можат да станат за нас не самозадоволна вредност туку вистинска форма преку која се реализира догнатското учење. Мораме на сличен начин да им приоѓаме на каноните со креативност. Ако се случи некој црковен декрет повеќе не ја изразува својата цел, тогаш ние мораме да го отфрлиме бидејќи не само она што кореспондира на каноните е канонско, туку самите канони може да бидат “канонски” и “неканонски”
Сепак би било погрешно да се мисли дека канонската свест е од толкава важност што може да биде одредена за секоја конкретна ситуација. Не постои толкава важност во Православната Црква, не само во сферата на каноните туку ив о областа на догмата. Привремените искривувања и загубата на правецот се секогаш можни. Сепак, вистината и беше дадена на Црквата и со тоа вистината секогаш престојува во неа иако не можеме формално да го одредиме ова. Различно гледиште би индицирало недостиг на вера во Црквата, разбирање на Црквата како само човечка а не Божествена основа. Она што неможе да биде можно во формалин ред може да биде можно во редот на блаженството.
Архиепископ Јован Хаџи
Translator
Посетители
ПАРАКЛИС НА МВПЦ ВО СОЛУН
ЖИВОТОТ МОНАШКИ Е ОДРЕДБА КОЈА СЕКОЈ ЕДЕН ЈА ДОНЕСУВА ИНДИВИДУАЛНО А НЕ ЗА ПРИЧИНА,ВО МАНАСТИР ИЛИ ПАРАКЛИС МОЖЕ ДА ЖИВЕАТ ПОВЕЌЕ МОНАСИ ИЛИ САМО ЕДЕН КОЈ ВО СВОЈАТА ОСАМЕНОСТ И ВО СВОЈАТА МОЛИТВА СЕ ДОБЛИЖУВА ДО ГОСПОД И ДО НЕГОВИТЕ ИСКУШЕНИЈА.
-
ДА СЕ ВАКЦИНИРМЕ ИЛИ НЕ?
Рамноапостолни Словенски Просветители Свети Кирил и Методиј
- О, сефални и рамноапостолни Кириле и Методие, поклонувајќи се пред вашата чесна икона, срдечно ве молиме: погледнете милостиво на нас, кои со вашиот труд бевме просветени, и оградете не со вашата недремлива заштита од злобните демонски замки! Погледнете на ова лозје што го насадивте и не оставајте го на дивите свињи да го раскинуваат. Сочувајте ја, свети угодници Божји, нашата Православна вера, која вие ја изградивте врз камен-темелникот Христос, та да биде непоместлива и од овој камен да се растураат брановите на секое маловерие. Укрепете ги нашите пастири во сите добродетели и во подвигот на проповедање, вразумете ги верниците за да го слушаат нивниот глас. Сочувајте ги сите словенски земји од секое лишување, од оган и од меч, од смртоносни болести и од секакво зло. Слушнете го и секој човек, кој со вера ви пристапува и кој изискува благодатна помош од вас. Во страшниот, пак, час на смртта, бидете ни, на сите нас, благи застапници и прогонувачи на темните демонски сили, та во мир и покајание да го завршиме земскиот мегдан, да стасаме до насладување со вечните богатства и заедно со вас да ја прославуваме Пресвета Троица – Отецот и Синот и Светиот Дух. Амин!
АПОСТОЛИ ПЕТАР И ПАВЛЕ
Неговата Светост Патријарх Ерусалимски Иринеј I
Patriarch Irineos 1 Patriarch by the Mercy of God, of the Holy City of Jerusalem, All Palestine, Syria of Arabia, Beyond the Jordan, Cana of Galilee and Holy Sion.
Неговото Блаженство
Архиепископ Ветлеемски и Скандинавски ++Јован Хаџи-
ГОСПОДЕ, БЛАГОСЛОВИ ГИ МОИТЕ НЕПРИЈАТЕЛИ
Исус немал слуги, но сепак го викале Господар, Тој немал диплома,сепак го викале Учител, Тој немал лекови,сепак го викале Лекар, Тој немал војска,сепак и кралевите се плашеле од Него, Тој не освојувал воени битки ,сепак Го освоил светот, Тој не направил ниедно злодело,сепак го расапнале Тој бил закопан во гробот,сепак Тој живее денес.... МАКЕДОНСКА ВИСТИНСКА ПРАВОСЛАВНА ЦРКВА,ОСЛО
СИМВОЛ НА ВЕРАТА
Tриесет и три молитви за триесет и трите јазли на бројаницата
01. Спомни, Господи, за мир во светот. 02. Господи, Исусе Христе, помилуј ја Црквата наша и нашето Православие. 03. Господи, Исусе Христе, помилуј го Архиепископот наш и неговото братство. 04. Господи, Исусе Христе, помилуј ги, низ целата Земја, Православните клирици и лаици. 05. Господи, Исусе Христе, помилуј го нашиот Духовник и отец и неговото братство. 06. Господи, Исусе Христе, помилуј ја нашата војска и безбедносните служби. 07. Господи, Исусе Христе, помилуј ги началниците на нашиот народ. 08. Господи, Исусе Христе, помилуј ги оние кои нè мразат, нè љубат и кои се молат за нас. 09. Господи, Исусе Христе, помилуј ги нашите родители, добродетели и учители. 10. Господи, Исусе Христе, помилуј ги нашите по тело и по дух браќа и сестри и роднини. 11. Господи, Исусе Христе, помилуј ги старите и осамените луѓе. 12. Господи, Исусе Христе, помилуј ги новороденчињата, незаштитените и слабите. 13. Господи, Исусе Христе, помилуј ги децата кои учат. 14. Господи, Исусе Христе, помилуј ги младите момчиња и девојки. 15. Господи, Исусе Христе, помилуј ги наркоманите, алкохоличарите и пушачите. 16. Господи, Исусе Христе, помилуј ги сопружниците на Православните семејства. 17. Господи, Исусе Христе, помилуј ги нашите бремени сестри. 18. Господи, Исусе Христе, помилуј ги вдовиците и сираците. 19. Господи, Исусе Христе, помилуј ги разделените сопружници и нашите браќа и сестри во искушение. 20. Господи, Исусе Христе, помилуј ги болните по тело и по душа. 21. Господи, Исусе Христе, помилуј ги оние кои се трудат и работат во светите манастири и парохии. 22. Господи, Исусе Христе, помилуј ги благочестивите поклоници во светите манастири и цркви. 23. Господи, Исусе Христе, помилуј ги оние кои пловат, патуваат, летаат, затворениците и очајаните. 24. Господи, Исусе Христе, помилуј ги нашите ожалостени браќа. 25. Господи, Исусе Христе, помилуј ги судиите и политичарите. 26. Господи, Исусе Христе, помилуј ги опрелестените и оние кои го хулат светото Православие. 27. Господи, Исусе Христе, помилуј нè и дај ни време мирно. 28. Господи, Исусе Христе, сочувај нè од болест, гнев, опасност и просвети ги лекарите и болничарите. 29. Господи, Исусе Христе, сочувај нè од глад, нужда и несреќа. 30. Господи, Исусе Христе, сочувај нè од жештина, пожари и земјотреси. 31. Господи, Исусе Христе, сочувај нè од поплави, тонење и мраз. 32. Господи, Исусе Христе, упокој ги и душите на отците, мајките, браќата и сестрите, роднините, дедовците и прадедовците наши. 33. Господи, Исусе Христе, помилуј ме мене грешниот.СВЕТА ТРОИЦА
ОСЛО ПАРАКЛИС МВПЦ
ВИСТИНСКО ПРАВОСЛАВИЕ
По предавството на Православието во рацете на се попогубната појава на екуменизмот во светот, се појави Вистинското Православие насекаде во светот, така да и ние, како Македонска Вистинска Православна Црква, се залагаме за зачувување на изворните вредности на Православието како што го предале Апостолите прво на првите цркви и епископи во раното Христијанство, а потоа тие на Светите Оци, кои на Седумте Вселенски Собори ги зацврстија темелите, односно ги одредија догмите и каноните на Светата Православната Црква. Сето ова Македонска Вистинска Православна Црква се заложува ништо да не биде сменето или да претрпи влијание од современото време. Македонска Вистинска Православна Црква доследно ќе ги спроведува учењата на Светото Писмо и делата на Светите Отци во своите вистини. Македонска Вистинска Православна Црква има и ќе има добри односи со сите оние кои сакаат да ја практикуваат заповедта на нашиот Господ Исус Христос,кој го промовира единството и љубовта , и покрај разликите, ставови и традиции на едни кон други , "Кога се двајца или тројца собрани во Мое име, Јас сум во средината" "Но ако и ние, или ангел од небото, ви проповеда друго евангелие, различно од она што ви го проповедавме, да биде проклет! Како што рековме порано и сега пак велам: ако некој ви проповеда евангелие, што се разликува од она што го примивте, да биде проклет! Дали јас сега ги уверувам луѓето или Бога? Или настојувам да им угодам на луѓето? Ако уште би им угодувал на луѓето, немаше да бидам Христов служител. Зашто, ве известувам, браќа, дека Евангелието кое го проповедав не е човечко,бидејќи ниту јас го примив од човек ниту го научив, туку преку откровението на Исуса Христа."(Гал.1,8-12) „Чувајте го чедо мое јазикот, како земјата. Зборот може да се изгуби како град, како земја, како душа. А што е со луѓето што го губат нивниот јазик, земјата, душата? Немојте да земате туѓи зборови во вашата уста. Ако се земе странски збор, не сте победиле, сте се отуѓиле. Подобро е да се изгуби најголемиот град на својата земја, но не најмалите и најзначајните зборови на вашиот јазик. Земји и држави не се освојуваат со ножеви и јазици. Бидете свесни дека непријателот ќе те покори и ќе те освоји колку што многу зборови ти земе и свои ти потури. Луѓето кои ги губат своите зборови, престануваат да постојат. Постои мој синко, болест која го напаѓа јазикот на телото како болест. Се сеќавам на такви инфекции и зарази. Најчесто тоа влијае на луѓето по рабовите, на допир на една нација во друга, каде што јазикот на јазикот тара на јазикот на друга нација„
НЕМА ВЕРА,БЕЗ ВИСТИНСКА ПРАВОСЛАВНА ВЕРА
„Господи Исусе Христе, Сине и Логосу на живиот Бог, по молитвите на Богородица и на сите Твои светии, помилуј ме, грешниот и непотребниот слуга твој“.
-
ЈАКОВОВА ЛИТУРГИЈА
Литургија на Светиот Апостол Јаков,братот Господов,неговото Евангелие е прогласено за неканонско како и сето останато досега не објаснето од канонската екуменитичка црква но Вистинската Црква го Чествува +++јован-хаџи ГОСПОД НИ ДАДЕ ДЕСЕТ ЗАПОВЕДИ
1. Јас сум Господ Бог твој, да немаш други богови освем Мене 2. Не прави идол или слика на она што е горе на небото, што е долу на земјата, што е во водата и под земјата, не им се поклонувај и не им служи. 3. Не изговарај го напразно името на Господа, твојот Бог. 4. Спомнувај си за денот на одморот за да го празнуваш, шест дена работи и сврши ги сите работи, а седмиот ден посвети го на Господа, твојот Бог. 5. Почитувај ги таткото и твојата мајка за да ти биде добро и да поживееш долго на земјата. 6. Не убивај. 7. Не прави прељуба. 8. Не кради. 9. Не сведочи лажно против својот ближен. 10. Не пожелувај ништо што е туѓо.
ПРВО ПОСЛАНИЕ НА СВЕТИОТ АПОСТОЛ ПАВЛЕ ДО КОРИНТЈАНИТЕ
„24. и, откако заблагодари, го прекрши и рече: „Земете, јадете, ова е телото Мое, кое се крши за вас; правете го ова за спомен Мој!” 25. По вечера, исто така, зеде и чаша, па рече:”Оваа чаша е Новиот завет во Мојата крв; ова правете го, кога ќе пиете за Мој спомен!” 26. Оти, кога ќе го јадете овој леб и кога ќе ја пиете оваа чаша, вие ќе ја објавувате смртта на Господа, додека Он не дојде. 27. Затоа, оној што недостојно јаде од овој леб и пие од чашата Господова, виновен ќе биде спрема телото и крвта на Господа. 28. Но, човекот да се испита самиот себе и потоа да јаде од овој леб и да пие од оваа чаша. 29. Зашто, кој јаде и пие недостојно, тој го јаде и пие своето осудување, бидејќи не го разликува телото Господово. 30. Па затоа меѓу вас има многу немоќни и болни, а мнозина и умираат. 31. Оти, ако бевме се испитувале сами себе, тогаш немаше да бидеме осудени.ЗА ЉУБОВТА КОН БОГА
АСКЕТСКИ ОГЛЕДИ, СВЕТИ ИГНАТИЈ БРЈАНЧАНИНОВ „ Многу подвижници, примајќи ја природната љубов како божествена, ја распалиле својата крв и ја распалиле својата фантазија. Состојбата на распаленост лесно преминува во состојба на измама. Оние кои се наоѓале во распаленост и измама, многумина ги сметале за исполнети со благост и светост, а тие биле жртви на самоизмама. Имало многу такви подвижници во западната црква, од времето кога таа упаднала во папизмот, кој богохулно му припишува на човекот божествени особини и на човекот му оддава поклонение кое одговара и прилега само на Бога. Тие подвижници напишале многу книги во својата распалена состојба во која самоизмамата им изгледала како божествена љубов, додека растроената вообразеност им прикажувала мноштво од виденија кои им ласкале на нивната самољубовост и грдост. Сине на источната Црква! Оддалечи се од читањето на таквите книги, оддалечи се од слушањето на поуките на самоизмамените. Раководи се според Евангелието и светите Отци на источната Црква, во смирение влегувај во духовната висина на божествената љубов, преку извршување на Христовите заповеди.“АПОСТАСИЈА
На 7 декември 1965 година, АПОСТАСИЈАТА (ОТПАДНИШТВОТО) на светското Православие од Бога е целосно исполнето. Вселенскиот патријарх Атенагора и папата Павле VI истовремено „ја отповикаа анатемата од 1054 година“. Анатемата беше објавена поради папската сеерес за да се заштити Православието од богохулните доктрини кои водат во пропаст. Со „отповикувањето“ на анатемата, Атенагора официјално прогласи дека папата и неговите следбеници биле неправедно одалачени, дека Црквата погрешно тврдела дека доктрините на папизмот биле лажни и дека навистина латинскиот папизам е дел од Православието! По заедничкото отповикување на анатемата во 1965 година, протагонистите на еретичкиот екуменизам, Атенагора и папата Павле VI, се сретнале во Рим во 1967 година за да го прослават безбожниот почеток на унијата на црквите. Унијата со папистите е потпишана во Баламонд во 1993 година од страна на православни екуменисти. Единството на Западот и Истокот е воспоставено! Вистинското Православие,Македонска Вистинска Православна Црква и Патријаршија е против овој безбожнички чин и се бориме против сите богохулни модернистички движења на „канонската Православна Црква“ која со својот широк пат води милиони души во вечна погибел.-
ИЖЕ ХЕРУВИМИ
ИЖЕ ХЕРУВИМИ
Иже Херувими тајно образујушче, и животворјашчеј Тројице трисвјатују пјесн припјевајушче, всјакое ниње житејское отложим попечение. Јако да Царја всјех подимем, ангелскими невидимо дориносима чинми. Аллилуиа, аллилуиа, аллилуиа.ХЕРУВИМИ
Ние кои Херувимите таинствено ги изобразуваме и на Животворната Троица Трисвета песна му пееме, сега секоја животна грижа да ја оставиме. Како оние кои ќе Го примиме Царот на сите, со Ангелски Сили невидливо следениот. Алилуја, алилуја, алилујаАНГЕЛОТ СЕ ОТКРИВА
1. Товит го повика сина си Товија и му рече: „Синко, приготви му ја наградата што те придружуваше, а треба да му дадеме нешто повеќе.” 2. А Товија одговори и рече: „Татко, нема да бидам оштетен ако му ја дадам и половината од сè што донесов; 3. зашто тој ме доведе при тебе жив и здрав, тој ја излекува мојата жена, го донесе среброто и тебе те излекува.” 4. Старецот тогаш рече” „Тој навистина го заслужил тоа.” 5. Го повика ангелот и му рече: „Земи ја половината од сè што сте донеле, па оди си со мир.” 6. Тогаш ангелот ги повика нив двајцата на страна и им рече: „Благословувајте Го Бога, прославувајте ја Неговата величина пред сите што живеат за сето она што го направи Он за вас.Добро е да се благословува Бог, да се превознесува Неговото име и со побожност да разгласуваме за Неговите дела. 7. Добро е да се чува царската тајна, и пофално е да се разгласуваат Божјите дела. Правете добро и зло нема да ве снајде. 8. Добра е молитвата кога е сврзана со пост, милостиња и праведност. Подобро е малку со справедливост, отколку многу – со неправда; подобро е да правиш милостиња, отколку да собираш злато. 9. Милостињата избавува од смрт и може да очисти од секој грев. Оние што делат милостиња и прават добри дела, ќе живеат долго на земјата; 10. а оние што грашат – непријатели се на својот живот. 11. Од вас нема да сокријам ништо: веќе ви реков дека е добро да се сокрива царската тајна и дека е пофално да ги објавувам Божјите дела. 12. Кога се молевте ти и твојата снаа Сара, јас ги вознесував вашите молитви пред Светиот; кога ги погребуваше ти мртовците, и јас бев со тебе; 13. кога не те мрзеше да станеш и да го прекинеш твоето јадење, да станеш за да го погребеш мртовецот, не беше сокриено од мене дека правиш добро дело, и јас бев тогаш со тебе. 14. И сега Бог ме прати да те исцелам тебе и твојата снаа Сара. 15. Јас сум Рафаил, еден од седуммината ангели, кои ги однесуваат молитвите на светиите и се искачуваат пред славата на Светиот.” 16. Тогаш обајцата се преплашија и паднаа ничкум, зашто ги опфати голем страв. 17. Но тој им рече: „Не плашете се, да имате мир. Благословувајте Го Господа во векови. 18. Зашто јас не дојдов по својата волја, туку по волјата на нашиот Бог. Затоа благословувајте Го во векови. 19. Во сите денови дозволував да ме гледаат вашите очи, но јас ниту јадев ниту пиев; само на вашиот поглед така му изгледаше. 20. И сега, прославете го Бога, а јас се враќам при Бога, Кој ме прати. Сега ова што стана запишете го во книга.” 21. Тогаш станаа, но него веќе не го видоа. 22. И почнаа да раскажуваат за великите и чудесни Божји дела, да говорат за тоа како им се јавил Господов ангел.
ТЕБЕ БОЖЕ ТЕ ФАЛИМЕ
Тебе, Боже, Те фалиме, Тебе, Господи, Те исповедаме, Тебе Предвечниот Отец сета земја Те велича; Тебе (те фалат) сите ангели, Тебе – небесата и сите сили, Тебе – херувимите и серафимите Непрестајно Ти извикуваат: Свет, Свет, Свет е Господ Саваот, Небесата и земјата се исполнети од Твојата слава; Тебе преславниот апостолски хор, Тебе пофалниот пророчки број, Тебе Те фали пресветлото маченичко воинство, Тебе по сета вселена Те исповеда Светата Црква, Отецот со непоимливо величие, Твојот почитуван вистински и еднороден Син, И Светиот Утешител – Дух. Ти, Цару на славата, Христе, Ти на Отца си присносуштен Син: Ти за избавување го прими човекот, Не се згнаси од Девствената утроба; Ти го победи осилото на смртта, Им го отвори на верниците Царството Небесно. Ти седиш оддесно на Бога во славата на Отецот, Ќе дојдеш да ни судиш, како што веруваме. Затоа Тебе Те молиме: Помогни им на Твоите слуги, Коишто си ги искупил со Чесната Крв. Удостој ги со Твоите светии Да царуваат во Твојата вечна слава. (се смета дека следниве стихови, главно од псалмите, се додадени подоцна:) Спаси ги, Господи, Твоите луѓе, И благослови го Твоето наследство, Издигни ги и вознеси ги во вековите; Во сите денови да Те благословуваме Тебе И да го фалиме Твоето име во вечните векови. Удостој нè, Господи, во овој ден Да се сочуваме од грев. Помилуј нè, Господи, помилуј нè: нека биде Твојата милост на нас, Господи, како што се надевавме на Тебе. На Тебе, Господи, се надеваме, Да не се посрамиме во вековите. Амин. св.Амвросиј Медиолански-
СЕ ШТО ДИШЕ НЕКА ГО ФАЛИ ГОСПОДА
Псалм 148 1. Алилуја! Фалете Го Господа од небесата, фалете Го во височините! 2. Фалете Го, сите Негови ангели, фалете Го, сите Негови воинства! 3. Фалте го, сонце и месечино, фалете Го, сите светли ѕвезди! 4. Фалете Го, небесни небеса, и води над небесниот свод! 5. Нека го фалат Господовото име, зашто Тој заповеда и се создаде. 6. Ги постави засекогаш и довека, според закон што нема да помине. 7. Фалете Го Господа од земјата, морски чудовишта и сите бездни, 8. Оган и град, снег и магла, виорен ветер, што го исполнува Неговото слово! 9. Планини и сите ридови, плодоносни стебла и сите кедрови, 10. Ѕверови и сите животни, Лазачи и крилати птици! 11. Земски цареви и сите народи, кнезови и земски судии! 12. Момчиња и девици, старци со децата заедно. 13. Сите нека Го фалат Господовото име, зашто единствено Неговото име е возвишено! Неговата слава е над земјата и небото, 14. Тој ја поткрева силата на Својот народ, Тој ги прославува своите свети, Израелевите синови – народ што Му е близок. Алилуја! Псалм 149 1. Алилуја! Пејте Му на Господа нова песна, и во собранието на светите, Неговата фала! 2. Нека Му се весели Израел на Својот Творец! Нека Му викаат радосно синовите на Сион на својот Цар! 3. Нека Го фалат Неговото име со веселба, нека Го слават со тапанче и псалтир! 4. Зашто, Господ го љуби Својот народ, со спасение ги овенчува кротките! 5. Нека се радуваат светите славно, нека извикуваат радосно од своите постели! 6. Нека им бидат на устите слава кон Бога, а во рацете мечеви остри од двете страни, 7. за да извршат одмазда над народите, и казна над племињата; 8. за да им ги фрлат царевите во вериги, а благородниците во железни окови; 9. за да го извршат над нив одамна напишаниот суд – нека им биде на чест на сите Негови свети! Алилуја! Псалм 150 1.Слава на Бога! Фалете Го Бога во Неговото Светилиште, Фалете Го во величеството на небесниот свод! 2. Фалете Го заради Неговите силни дела, Фалете Го заради Неговата бескрајна величина! 3. Фалете Го со звуците на рогот, Фалете Го со псалтир и лира, 4. Фалете Го со игра и тапанче, Фалете Го со жичани инструменти и кавал, 5. Фалете Го со звучни кимвали, Фалете Го со воскликнувачки кимвали! 6. Сè што дише – Нека Го фали Господа! Алилуја! ПРЕД МАНАСТИРСКИ ВРАТИ
Кој тропа толку доцна во длабочината на ноќниот мир На портата затворена на светогорскиот манастир? „Веќе одамна помина вечерта и нема ноќ се зафаќа, Седи отци, калуѓери, отворете ми ја тешката врата. Светлина душата ми сака, а одмор моите нозе, Изморено е моето тело, уморни се моите нозе. Но крепка е волјата моја која ноќва кон вас ме води, Да го посветам животот на верата и на слободата да им годи. Ги презрев царските дворови, царската круна и облека, И сега еве светлина барам во скромниот манатстир до века. Отворете ми ја, чесни отци, тешката манастирска врата, И примете го царскиот син како најмлад од сите вас браќа. Зашкрипи тешката врата, а над неа бувот се тргна И со крештење ги разви крилата и се сокри во ноќта црна. А на прагот на храмот свет, каде Божјето име се слави, Со факел запален настојникот се јави. Тој факелот горе го крева, над својата глава света, И здогледа, чудејќи се, безопасно босо дете. Високо му е бледото чело, со измрсени густи коси, Но челото возвишено, божествена мудрост го краси. За рака го зема старецот, му го бакна бледото чело, И низ солзи прошепти: „Те примаме мило чедо“. Векови поминаа од таа ноќ чудесна, Векови поминаа и многу ќе поминат уште. Но тоа дете уште живее зошто живее неговата слава, Зошто тоа дете беше Растко, син на Немања, Свети Сава.ИСАИЈА,гл.10
1. Тешко им на оние што создаваат неправедни закони и пишуваат остри решенија, 2. за да ги отстранат сиромасите од правосудието и да ги ограбат правата на слабите меѓу Мојот народ, за да ги направат вдовиците свој плен и да ги грабаат сираците. 3. А што ќе правите вие во денот на посетата, кога смртта ќе дојде оддалеку? Кон кого ќе прибегнете за помош? Каде ќе го оставите богатството свое? 4. Без Мене тие ќе се превиваат меѓу окованите и ќе паднат меѓу убиените. При сето тоа нема да се одврати гневот Негов, раката Негова уште е протегната.
Братства
ОЧЕ НАШ
Молитвата „Оче наш“ е Господова молитва изговорена од устата на нашиот Спасител Господ Исус Христос. Според Светите Отци молитвата „Оче наш“ е скратено Евангелие, која секојдневно се кажува, најмалку трипати во денот: наутро, напладне и навечер, молитва со која се отпочнуваат сите богослуженија и молитвословија. Преведена е на сите можни јазици на кои е преведено Светото Писмо. Оваа молитва Господ ја кажал на самиот почеток на својата јавна проповед откако ги изговорил Заповедите на Блаженствата на прочуената „Беседа на гората“ во која ги изговорил основните поставки на Своето учење. Молитвата „Оче наш“ е образец како треба да се молат христијаните за разлика од еврејските првенци, фарисеите и книжниците. Господовата молитва има седум прозби и славословие. Првите три се однесуваат на Бог – Отецот, а другите четири на нас луѓето. Од сите прозби многу значајна е шестата која вели: „...и не не воведувај во искушение...“ Многумина велат како тоа Бог не воведува во искушение, ако Тој е Бог на љубовта, на мирот, на спасението? Бог не не воведува во искушение, но допушта искушенија и затоа Го молиме да не заштити од искушенијата. И самиот Господ, иако безгрешен, иако Божји Син, беше искушуван од сатаната. А искушението за вистинските верници значи челичење – да бидеме цврсти во верата. Знаеме од Светото Писмо какви искушенија имале праведниот Јов, патријархот Авраам кој бил спремен да го принесе на жртва својот син единец Исак и многу други примери.По оваа прозба е „...избави не од лукавиот...“ што значи дека првиот искушувач е ѓаволот, потоа светот, како и нашето тело кое постојано не распнува со своите страсти и прохтеви. Молитвата „Оче наш“ треба секој христијанин да ја знае на памет и во секое време и при нејзиното изговарање се стои исправено или се коленичи, се зависи од празникот и времето.A Morning Prayer by St Patrick
Lorica by St. Patrick (Lorica was a mystical garment or breastplate that protected the wearer from danger and illness. The word was attributed to this prayer because of the sections in it regarding protection from physical and spiritual enemies.) st patrickI arise today Through a mighty strength, the invocation of the Trinity, Through belief in the Threeness, Through confession of the Oneness of the Creator of creation. I arise today Through the strength of Christ’s birth with His baptism, Through the strength of His crucifixion with His burial, Through the strength of His resurrection with His ascension, Through the strength of His descent for the judgment of doom. I arise today Through the strength of the love of cherubim, In the obedience of angels, In the service of archangels, In the hope of resurrection to meet with reward, In the prayers of patriarchs, In the predictions of prophets, In the preaching of apostles, In the faith of confessors, In the innocence of holy virgins, In the deeds of righteous men. I arise today, through The strength of heaven, The light of the sun, The radiance of the moon, The splendor of fire, The speed of lightning, The swiftness of wind, The depth of the sea, The stability of the earth, The firmness of rock. I arise today, through God’s strength to pilot me, God’s might to uphold me, God’s wisdom to guide me, God’s eye to look before me, God’s ear to hear me, God’s word to speak for me, God’s hand to guard me, God’s shield to protect me, God’s host to save me From snares of devils, From temptation of vices, From everyone who shall wish me ill, afar and near. I summon today All these powers between me and those evils, Against every cruel and merciless power that may oppose my body and soul, Against incantations of false prophets, Against black laws of pagandom, Against false laws of heretics, Against craft of idolatry, Against spells of witches and smiths and wizards, Against every knowledge that corrupts man’s body and soul; Christ to shield me today Against poison, against burning, Against drowning, against wounding, So that there may come to me an abundance of reward. Christ with me, Christ before me, Christ behind me, Christ in me, Christ beneath me, Christ above me, Christ on my right, Christ on my left, Christ when I lie down, Christ when I sit down, Christ when I arise, Christ in the heart of every man who thinks of me, Christ in the mouth of everyone who speaks of me, Christ in every eye that sees me, Christ in every ear that hears me.